Turska – Čanakkale, grad heroja – Troja
Arheološki lokalitet Troja nalazi se na brdu Hisarlik 30 km južno od grada Čanakkalea. Troja se nekada nalzila na obali mora i zbog njegove blizine Dardanelima stekla je veliko bogatstvo. Za vreme jakih vetrova trgovački brodovi su bili usidreni u Trojanskoj luci čekajući da se vreme smiri plaćali su skupo ležarinu brodova. Obala mora danas se nalzi 5 km zapadno od lokaliteta.
Priča o Trojanskom ratu došla je do nas preko Homrovih epova Ilijada i Odiseja, i kao ni jedan drugi događaj uticao je na stvaranje mitova o nepobedivim junacima, velikoj ljubavi, osveti, pohlepi od antičkih vremena do danas. Arheološko nalazište Troja predstavlja višeslojni lokalitet koga čine IX gradova (opis na slici br. 4). Pojednostavljeno, najstarije naselje potiče iz bronzanog doba, zatim grčki grad, helenistička troja i rimski grad. Prema dostupnim podacima Troja VI a još bliže Troja VII odgovaraju vremenu Trojanskog rata (1300-1100 god.pre.n.e).
Troju je otkrio nemački arheolog-amater Hajnrih Šliman 1870 god., i ovo otkriće predstavlja prvi uspešni pronalazak nekog antičkog grada prema pisanim izvorima (u ovom slučaju Ilijada i Odiseja). Grad Troju prema legedni osnovao je Dardanov unuk Tros, međutim rat između Grka i Trojanaca koji je započeo zbog lepe Jelene i pohlepe Agamemnona ostaće najpoznatiji period Trojanskog grada. Najpoznatiji Grčki junak Ahil svakako je centralna figura ovog rata koji je bio uzor za stvaranje novih mitova. Pored Ahila tu je i veliki trojanski junak Hektor ali lukavi Odisej koji je napravio Trojanskog konja i na taj nači doneo Grcima dugo sanjanu pobedu.
Antički grad Rim koji je vladao velikim delom poznatog sveta svoje korene vezao je za Troju, tako što se poslednji Trojanski junak Enej iskrcao u Laciju i osnova grad Alba Longu iz koje se kasnije razvija Rim. Rimljani su zauzeli grad u I veku pre.n.e, nazvali ga Ilium i sagradili brojne objekte od kojih su monogi očuvni do današnjih vremena.
Na lokalitet Troju se dolazi sa ličnim osećajem za vrednost ovog magičnog mesta, za neke ona je samo gomila kamena kome je teško uhvatiti red i kraj, za poznavaoce Ilijade ona je mesto snažnog emotivnog naboja a za arheologe i ljubitelje istorije ona predstavlja neiscrpno blago koje nam otkriva deo po deo ove nikada do kraja ispričane priče. Veliki broj turista obilazi lokalitet tokom godine a naš putnici ga najčešće obilaze kao izlet na putu za poznato tursko letovalište Kušadasi.
Fotografije: avgust 2014